Για όνομα…..πικρόχολες αλήθειες
Ο πρωτότυπος τίτλος του γαλλικού, θεατρικού έργου είναι «Le Prenom», το βαφτιστικό όνομα, όπως συνηθίζουμε να λέμε εμείς στην Ελλάδα. Συγγραφείς του οι Matthieu Delaporte και Alexandre de La Patelliere. Όπως τα περισσότερα γαλλικά έργα την τελευταία εικοσαετία, γυρίστηκε και αυτό σε κινηματογραφική ταινία, η οποία προβλήθηκε στην Ελλάδα το 2012 με τον τίτλο «Για όλα φταίει το όνομά σου».
Ανάλαφρη, ευχάριστη κωμωδία, έργο που μπορεί να ευχαριστηθεί και ο μη θεατρόφιλος, ο άνθρωπος που επισκέπτεται περιστασιακά ή από σύμπτωση την θεατρική αίθουσα. Αυτή η μαύρη κωμωδία όμως κρύβει λίγες, πικρόχολες αλήθειες.
Η Ελιζαμπέτ και ο Πιερ είναι παντρεμένοι αρκετά χρόνια, έχουν μαζί δύο παιδιά και ζουν ευτυχισμένοι στο Παρίσι. Ο Πιερ είναι καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο και η Ελιζαμπέτ δασκάλα. Ένα βράδυ αποφασίζουν να καλέσουν στο σπίτι τους για δείπνο, τον αδελφό της Ελιζαμπέτ, τον Βικτόρ, πετυχημένο μεσίτη μαζί με την σύζυγό του, την Άννα καθώς και τον αδελφικό τους φίλο, Κλοντ, τρομπονίστα. Η Ελιζαμπέτ για να ευχαριστήσει την παρέα ετοιμάζει διάφορες μαροκινές σπεσιαλιτέ. Ο Βικτόρ και η Άννα περιμένουν το πρώτο τους παιδί και ο Βικτόρ έχει την φαεινή ιδέα να κάνει μια πλάκα στην παρέα: τους αποκαλύπτει ότι αποφάσισε να δώσει στον αγέννητο ακόμα γιο του- το όνομα Αδόλφος. Αυτομάτως, το όνομα παραπέμπει στον Αδόλφο Χίτλερ και οι αντιδράσεις της ομήγυρης είναι εκρηκτικές. Ο Βικτόρ έρχεται σε διαφωνία με τον Πιερ και όχι μόνο. Η μία κουβέντα φέρνει την άλλη, με αποτέλεσμα να αποκαλυφθούν κακίες, μακρόχρονες, κρυμμένες αναμνήσεις, παράπονα. Στην διάρκεια της βραδιάς και με αφορμή το όνομα του αγέννητου μπέμπη, όλοι θα τσακωθούν με όλους λίγο- πολύ, όλοι θα πουν όσα δεν έλεγαν τόσα χρόνια. Το ζήτημα είναι κατά πόσον οι οικογενειακές και φιλικές σχέσεις και δεσμοί μεταξύ τους, μπορούν να τους προστατεύσουν, από τον ίδιο τους τον εγωισμό και την πίκρα τους.
Για ποιον λόγο οι άνθρωποι προσβάλουν ο ένας τον άλλον τόσο ξεκάθαρα και χωρίς δεύτερη σκέψη; Για να βγάλουν τα απωθημένα τους; Για να αποδείξουν την ορθότητα των λόγων και των σκέψεών τους; Για την κυριαρχία και μόνο; Και αν έχουμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε δύο αξίες: την φιλία από την μία και την διάκριση του εαυτού μας και την κυριαρχία έναντι του άλλου από την άλλη, τελικά ποια διαλέγουμε;
Με μια δεύτερη σκέψη, υπάρχουν ονόματα που δεν είναι ταιριαστά και ορθά για να τα δώσουμε στα παιδιά μας; Λίγοι γονείς θα ήταν αρκετά θαρραλέοι να ονομάσουν το γιο τους Αδόλφο, μετά το πέρας του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Τα αρχαιοελληνικά ονόματα είναι πανέμορφα, ξέρετε όμως πολλούς γονείς που να ονόμασαν τα παιδιά τους Οιδίποδα, Εφιάλτη και Μήδεια; Υπάρχουν τελικά στιγματισμένα ονόματα; Υπάρχουν απαγορευμένα ονόματα; Ένας γονέας που θέλει να ονομάσει το παιδί του Αδόλφο, είναι πολεμοχαρής; Και γιατί μόνο ο Αδόλφος να είναι το κακό όνομα, και να μην είναι ο Μπενίτο, ο Ιωσήφ, ο Μάο και τόσοι άλλοι;
Το όνομα συνοδεύει για πάντα την προσωπικότητά μας, είναι μέρος του εαυτού μας. Δεν είμαστε αριθμοί, είμαστε ονόματα…. Ποτέ δεν θα ξεχάσω την γιαγιά μου, την μητέρα του πατέρα μου, την έλεγαν Κανέλα. Όταν γεννήθηκα είπε στον πατέρα μου να μην μου δώσει το όνομά της, για να μην μου κάνουν καζούρα τα άλλα παιδιά στο σχολείο. Τελικά ονομάστηκα Ευαγγελία, ποτέ δεν άκουσα σε αυτό το όνομα, ήμουν και είμαι πάντα η Εύη. Πόση σημασία έχουν τελικά τα ονόματα; Παίζουν ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μας; Αν ονομαζόμουν Μήδεια, θα σκότωνα τα παιδιά μου; Αν κάποιος λεγόταν Αδόλφος, θα αιματοκυλούσε τον κόσμο; Όχι βέβαια! Ας αγαπήσουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας ασχέτως ταυτοτήτων.
Το «Για όνομα» παίζεται στο θέατρο Αλίκη σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη με τους: Βίκυ Σταυροπούλου, Φάνη Μουρατίδη, Χρήστο Χατζηπαναγιώτη, Μαρία Κωνσταντάκη και Αντώνη Λουδάρο.