Ασκητική, ένα φιλοσοφικό έργο μεταφέρεται στο σανίδι
Φέτος έχουμε την χαρά να παρακολουθήσουμε ένα από τα γνωστότερα έργα του Νίκου Καζαντζάκη, την «Ασκητική» στην κεντρική σκηνή του θεάτρου «Τζένη Καρέζη». Η πρωτοτυπία του όλου εγχειρήματος έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα βαθιά φιλοσοφικό έργο που δεν αφηγείται μια ιστορία αλλά απαριθμεί με ποιητικό τρόπο ιδέες για την ζωή, τον έρωτα, την ύπαρξη και τον θάνατο. Δεν υπάρχει λοιπόν μια συγκεκριμένη πλοκή και η παρακολούθηση αυτής αλλά μια ασταμάτητη παράθεση ιδεών. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, θεωρώ ότι είναι ένας ιδιαίτερα δύσκολος στόχος για τον σκηνοθέτη και για τους ηθοποιούς, να μπορέσουν να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον των θεατών, να μην προβούν σε απλές απαγγελίες κειμένων αλλά να δώσουν θεατρικότητα στον λόγο του αείμνηστου Κρητικού συγγραφέα.
Η πιο απλή λύση στην παρουσίαση αυτού του έργου θα ήταν η τοποθέτηση αναλογίων και η όμορφη απαγγελία των πασίγνωστων στίχων, που έχουν μείνει ιστορικοί και είναι γνωστοί λίγο- πολύ σε όλους τους Έλληνες. Ο σκηνοθέτης της παράστασης, ο Πάνος Αγγελόπουλος, διαλέγει τον δύσκολο όμως δρόμο, καταφέρνει να πάρει στα χέρια του τους όμορφους στίχους του Καζαντζάκη και να τους μετατρέψει σε εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς. Στο έργο του αυτό, έχει πιστούς βοηθούς τους δύο πρωταγωνιστές του, τον καταπληκτικό Νικήτα Τσακίρογλου και την εξίσου εκπληκτική Κατερίνα Διδασκάλου, καθώς και μια ομάδα άλλων ηθοποιών που συντροφεύουν επάξια το πρωταγωνιστικό δίδυμο. Η όμορφη μουσική που ντύνει τα λόγια είναι του Δημήτρη Παπαδημητρίου και τέλος σημαντική είναι η συνδρομή της ομάδας χορού του Θεάτρου της Ημέρας. Τα σκηνικά είναι απλά και λειτουργικά, το πνεύμα αλλάζει από την μια στιγμή στην άλλη με την βοήθεια ενός σεντονιού, μερικών παλετών, λίγων δεματιών με άχυρα, κάποιων κεριών, μικρές αλλά σημαντικές πινελιές στην δημιουργία της ατμόσφαιρας. Βοήθεια αποτελεί επίσης και η χρήση του βίντεο με τις εικόνες του κόσμου που προβάλλονται, μέθοδος αρκετά συνηθισμένη στα ελληνικά, θεατρικά δρώμενα τα τελευταία χρόνια.
Η «Ασκητική» είναι κατά βάθος ένα ποίημα, η αγωνία του συγγραφέα για τα αναπάντητα ερωτήματα που συνοδεύουν την ύπαρξή μας, για την ματαιότητα των προσπαθειών μας, για την ατελείωτη ανάγκη να βρούμε το Ανώτερο Όν. Είναι ένα έργο βαθιά ποιητικό, ταιριαστό για την θεατρική σκηνή. Ένα μεγάλο μπράβο σε όλους τους συντελεστές που κατάφεραν να αποδώσουν με τόσο μεγάλη επιτυχία ένα κείμενο χωρίς πλοκή!