Ψάχνοντας την Εβίτα, λατρεύοντας το μύθο
Όλοι λίγο- πολύ έχουμε κάτι ακούσει για την Εύα Περόν, ακόμα και αυτοί που δεν ασχολούνται με την πολιτική, γνωρίζουν την περσόνα της Εύας Περόν μέσω του πασίγνωστου μιούζικαλ του Άντριου Λόιντ Γουέμπερ ή και της κινηματογραφικής μεταφοράς του στη μεγάλη οθόνη και της Μαντόνα.
Η αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της Εύας Ντουάρτε Περόν με απασχολεί προσωπικά από πολύ νεαρή ηλικία, έχω διαβάσει τουλάχιστον τρεις βιογραφίες της και πάντα με έλκυε η ιστορία της ζωής της, ίσως γιατί είναι εντελώς μυθιστορηματική. Η Εύα Ντουάρτε γεννήθηκε το 1919 σε μια επαρχία της Αργεντινής, εξώγαμη και πάμφτωχη, μετακόμισε μόλις στα δεκαπέντε της στο Μπουένος Άιρες αναζητώντας μια καριέρα ηθοποιού και τραγουδίστριας. Το 1944 σε μια φιλανθρωπική εκδήλωση γνώρισε τον συνταγματάρχη Χουάν Περόν, παντρεύτηκαν μετά από λίγους μήνες και το 1946 ο Περόν εξελέγη Πρόεδρος της Αργεντινής. Σαν παραμύθι η φτωχή, λίγο ατάλαντη και εντελώς άσημη θεατρίνα, γίνεται η πρώτη κυρία της Αργεντινής. Η εξέλιξή της και η συμμετοχή της στα πολιτικά δρώμενα της χώρας της είναι ραγδαία μέσα στα επόμενα έξι χρόνια. Η Εύα Περόν δεν ήταν απλά η διακοσμητική σύζυγος, διηύθυνε τα Υπουργεία Εργασίας και Υγείας, δημιούργησε το Ίδρυμα «Εύα Περόν», το οποίο διενεργούσε φιλανθρωπικό έργο για τους άπορους, πάλεψε για τα γυναικεία δικαιώματα ( το 1952, λίγο πριν πεθάνει κατάφερε να πετύχει τη συμμετοχή των γυναικών στις εκλογές για πρώτη φορά στην Αργεντινή, τοποθετώντας η ίδια στην κάλπη την πρώτη γυναικεία ψήφο). Το 1951 αποδέχτηκε το χρίσμα του κόμματος των περονικών για τη θέση του Αντιπροέδρου της κυβέρνησης, αναγκάστηκε όμως να αποσύρει την υποψηφιότητά της λόγω της ασθένειάς της. Η Εύα Περόν χτυπήθηκε αιφνίδια από τον καρκίνο στην ηλικία μόλις των τριάντα τριών ετών, παρά τις προσπάθειες των γιατρών, έσβησε μέσα σε λίγους μήνες. Λίγες μέρες πριν πεθάνει, βγήκε στο περίφημο μπαλκόνι της προεδρικής κατοικίας και ανακοίνωσε στον λαό ότι δεν την ενδιαφέρουν οι τίτλοι και ότι ο μόνος τιμητικός τίτλος της ζωής της ήταν αυτός της Πνευματικής Ηγέτιδας της Αργεντινής, τίτλος που της είχε απονεμηθεί από το Κογκρέσο της χώρας λίγο πιο πριν. Θρήνος βαρύς ξέσπασε με το θάνατό της, εκατομμύρια Αργεντινοί προσκυνούσαν επί μέρες το λείψανό της και δεν μπορούσαν να πιστέψουν την απώλεια.
Όπως όλοι μπορούν να καταλάβουν, δεν είναι τυχαίο που μας απασχολεί η ζωή και η πορεία της εδώ και εβδομήντα χρόνια, ούτε είναι τυχαίο που γνωρίζουμε μια «απλή σύζυγο ενός παλιού Προέδρου μιας μακρινής λατινοαμερικάνικης χώρας», ούτε είναι τυχαίο που η ζωή της έγινε ένα από τα πιο γνωστά μιούζικαλ όλων των εποχών. Η ζωή φτιάχνει τα ομορφότερα μυθιστορήματα και ένα από αυτά είναι η Εύα Περόν, η «αγία των φτωχών», η αγαπημένη πλέον σε όλους Εβίτα!
Αυτήν την εποχή προβάλλεται στις αθηναϊκές αίθουσες, η αργεντίνικη ταινία του Πάμπλο Αγιουέρο «Η Εβίτα δεν κοιμάται πια εδώ», η ιστορία εδώ ξεκινάει με το θάνατο της Εύας Περόν και όχι με την πολυτάραχη ζωή της. Ο σκηνοθέτης μπλέκει την αλήθεια με το φανταστικό μέσα από τρεις ξεχωριστές αφηγήσεις με κοινό παρονομαστή τη σορό της Εβίτας! Η πρώτη ιστορία λαμβάνει χώρα το 1952 και ονομάζεται «Ο ταριχευτής», η Εύα Περόν έχει μόλις πεθάνει και ένας σοβαρός ταριχευτής αναλαμβάνει το έργο της ταρίχευσής της και της μεταμόρφωσής της σε αιώνιο μύθο. Η δεύτερη ιστορία τελείται το 1956 και ονομάζεται «Ο μεταφορέας», εδώ έχουμε έναν φασίστα στρατηγό που μεταφέρει τη σορό της Εβίτας σε άγνωστο και απόμακρο μέρος για να την εξαφανίσει και να μην γίνει αντικείμενο θαυμασμού και λατρείας από τους πρώην περονικούς, αφού έχουν αλλάξει τα κόμματα στην εξουσία και πλέον οι περονικοί έχουν περάσει στην αντιπολίτευση. Η τρίτη και τελευταία ιστορία τιτλοφορείται «Ο δικτάτορας», βρισκόμαστε το 1969 επαναστάτες απαγάγουν έναν στρατηγό και τον βασανίζουν προκειμένου να τους αποκαλύψει πού ακριβώς βρίσκεται η σορός της λατρεμένης Εβίτας.
Η ταινία συνδυάζει ιστορία και αρχειακό υλικό- σε μεγάλο βαθμό θυμίζει ντοκιμαντέρ- με μυθοπλασία και κινηματογραφικά πλάνα. Ειλικρινά δεν θα τη συνιστούσα σε κάποιον θεατή που δεν γνωρίζει το μύθο της Εβίτας, θεωρώ ότι δεν εξηγεί τα γεγονότα. Ίσως γιατί δεν ενδιαφέρει τον σκηνοθέτη να επικεντρωθεί στην προσωπικότητα της Εβίτας Περόν, αλλά στην ανθρώπινη ηλιθιότητα μέσω των πολιτικών εναλλαγών. Σε πρώτη φάση η σορός της συγχωρεμένης Εβίτας ( ασχέτως τελικά από το αν επιτέλεσε έργο ή όχι, ασχέτως με το αν ήταν αγία ή πόρνη που εκμεταλλεύτηκε την πολιτική δύναμη του συζύγου της!) ταριχεύεται και εξυμνείται. Σε δεύτερη φάση, η ίδια σορός μετά από λίγα χρόνια, εξαφανίζεται, κατά έναν παράξενο τρόπο, δεν πρέπει πλέον να λατρεύεται, επιβάλλεται να ξεχαστεί. Μετά από δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια ο μύθος επαναφέρεται, οι πολιτικές έχουν αλλάξει και η σορός αναζητείται για να αποθεωθεί ξανά, για να αναζωπυρωθεί ο παλιός, καλός και σίγουρος μύθος!